Quality Coffee

Quality Coffee
Healthy Food

Sabado, Hunyo 27, 2009

Wala Sa Lugar... Unang Yugto

Sabi nga maliit o malaking sanhi ng gulo ito’y nakaka-apekto sa lahat, may luma tayong kasabihan na angkop dito – “ang sakit ng kalingkingan ay ramdam ng boong katawan". Tulad na lang ng mga nangyayari sa paligid natin sa mga kapwa natin Pilipino, makikita natin ang mga ganitong sanhi ng kaguluhan. Heto sa ibaba ang unang apat na kadahilanan ng kaguluhan…

1. Mga Matandang Nagbabata-bataan – ayon sa ginintuang katutuhanan “noong ako ay bata nag-iisip, kumikilos, nagsasalita akong isang bata, ng ako ay lumaki at nagkaisip nawala na yung mga isip bata kundi ako’y nag-iisip, kumikilos bilang isang matanda. Subalit kabaligtaran ata ang nangyayari sa ngayon kung alin pa yung mga matatanda ang siyang kakikitaan mo ng kilos at isip bata. Lalo na sa mga kababayan nating nagtatrabaho dito sa kaharian marami ang tumatanda ng paurong ika nga kaya karaniwan gulo ang kinasasandlakan

2. Mga Nanay na nakikipag-kompetensya pa sa manugang na babae – heto pa yung isang bagay na nagiging sanhi ng kaguluhan sa mag-asawa, pamilya at sa komonidad natin. Ang mga beyanan ay hindi gaanong nakakasundo ang manugang bagkos naroon yung sinisiraan, panagdaramutan at minsan nag-aaway. Lalo na kapag hindi gusto ng beyanan ang naging manugang, eh sino nga ba ang pipili ng magiging asawa ng kanyang anak ang nanay o yung anak? Ano ang nagiging dahilan? Di ba pera. Meron nga maliit na bagay lang hindi pa mapagkasunduan. Ito yung nakagugulo kapag naki-alam na ang mga nanay sa pamilyadong anak.

3. Ikatlong Partido sa Mag-asawa – ang pag-aasawa ay marangal sa lahat at ang pagsasamahan ng mag-asawa ay wala dapat dungis. Sapagkat hahatulan ng Diyos ang mga mapakiapid at mga mangangalunya. Dapat alam ng mag-asawa ang ganitong panuntunan sapagkat kung hindi kaguluhang pampamilya ang idudulot. Masakit matawag na kulasisi o may kulasisi pero bakit karaniwang nagaganap ito? Tulad na lang ditto sa kaharian “bato-bato sa langit ang tamaan ay bukol”, kaya tayo naririto ay upang mabigyan o mabago man lang ang katatayuan ng pamilyang iniwan, pero nawala ang ganong kaisipan ng makakilala ng iba.

4. Magulang na Nakiki-alam sa Pangarap ng mga Anak – bakit ba nagkakaroon ng mga anak na nagrerebelde, nagiging adik, walang dereksyon ang buhay? Diba minsan kapag ang gusto ng anak na maging ay nahahadlangan ng mga magulang. Diba ang magandang gawin lang ng magulang ay supurtahan ang anak sa kanyang napiling kuning pag-aaral hindi yaon pilitin ang bata sa hindi nila gustong pag-aralan.

Mga sempleng dahilan na nagiging sanhi ng kaguluhan una sa pamilya palabas sa komonidad at sa bansa. Tayo’y mga tinatawag na bagong bayani masasabi mo bang isang bayani kong may dungis ang iyong pagiging may-asawa?

Lunes, Hunyo 22, 2009

Jueteng Hanap-buhay?

Siguro masasabi kong sa halos lahat ng dako ng Pilipinas ay kilala, tanyag at namamayagpag ang sugal na jueteng. Napaka-popular at makapangyarihan ito kaya nananatiling buhay bilang isa pang uri ng sugal. Sabihin man ng gobyerno na sinisikap nilang tanglain ang sugal na ito wala silang magawa sapagkat mismong galing sa kanilang sangay ang mga nagpapatakbo nito. Kahit kasuluksulukan ng Pilipinas, bata, matanda, babae may ngipin at wala hindi ito pinalalampas. Sa baryang hawak pwede maging Ninoy ito sa kinabukasan.

Bakit nga ba hindi mamatay-matay ang jueteng? Bakit ito ay patuloy na kinagigiliwan at tinatangkilik ng mga Pinoy?

Una, ito ay sugal para sa mga kalalakihan, matatanda, mahihirap, mayayaman – sugal para sa lahat. Sila ang mga taong nagpapanatili ng operasyon ng jueteng. Sa madaling salita, sinusuportahan ito ng masa. Ang pinakamalaking bilang ng populasyon ng ating bansa ay mula sa masa. Kung ikukumpara sa lotto, napakababa ng taya sa jueteng, mula 50 sentimo-pataas. Madali ring tumaya rito. Hindi na kailangang pumunta ng bayan at pumila para makataya.

Sa jueteng sila na mismo ang pumupunta sa mananaya o sila yung nagbabahay-bahay upang kunin ang mga taya ng mga tao. Hindi na rin kailangan pa ang dokumento para mapatunayan na sila ang nanalo.

Ikalawa, naging bahagi na ng buhay ng mga Pinoy ang jueteng. Halos ang kabuhayan ng masa ay nakadepende sa jueteng tulad ng mga kobrador at kabo. Dito sila kumukuha ng ipambubuhay sa kanilang pamilya. Ilan lamang na mga kubrador at kabo na ito’y isang dagdag kita lamang.

Ikatlo, protektado ito ng mga may kapangyarihan tulad ng mga pinuno ng barangay, bayan, pulis, pulitiko at ng mga mamamayang negosyante. Nabibigyan ng suhol ang mga ito upang hindi magambala ang operasyon ng jueteng. Sa palagay naman ng marami, likas na nga raw sa ating mga Pinoy ang pagkahilig sa ano mang uri ng sugal. Idinedepende nila ang kanilang buhay at pamilya sa pagsusugal at nagbabakasakali na manalo para sa pamilya. Minsan isusubo na lang pero ipinagsasapalaran pa na dumami ito.

May mga paraan ng paglalaro nito: Ang jueteng as isang uri ng numbers game o laro na pinatatakbo ng mga numero na kung saan tatlumpo’t-pitong (37) numero ay isinasama o inihahalo sa isa pang pangkat ng tatlumpo’t pito ring numero upang makabuo ng isang kombinasyon ng dalawang numero gaya ng halimba ng 7 x 21.

Pangunahing tauhan:
Kobrador – siya ang nagpapataya at kumukulekta ng kabuuang taya sa isang araw sa pamamagitan ng paglilibot sa mga bahay-bahay. Ang isang kobrador ay maaaring isang tindera, labandera, tambay, lasingero o sinuman ay pwedeng maging kubrador, ang kailangan lang ay may makulekta siya – at tiyak meron na siyang porsyento sa bawat pataya niya. Sila yung may dala-dalang tinuping papel na akala mo ay kondoktor ng bus at balpen.

Kabo – siya ang kinikilalang administrador ng jueteng. Sa kaniya dinadala ng mga kobrador ang kanilang koleksyon at ang mga kopya ng mga listahan ng mga numerong tinayaan. Sila rin ang nagbibigay ng mga porsyento sa mga kobrador at sila yung mga nakaharap sa tao. Sa kanila rin nalalaman ang tumama sa araw na yaon.

Rebisador – sila yung nag rerebisa ng mga numero, taya at iba pa. Sila ang mga hawak ng kaha, watcher at iba pa. Sila ang karaniwang makikita sa mga bulahan ng jueteng.

Sa kabila na malaking tulong ito sa mga taong walang makuhang trabaho o pagkakakitaan lalo na sa mga baryo pero hindi ito masasabi o mabibilang na magandang trabaho o ehemplo para sa mga kabataan.

Lunes, Hunyo 15, 2009

Iwasan Pagkatapos Kumain!

Sabi nga wala daw bingi kapag pagkain ang tumatawag o kaya naman gagawa ng paraan ang sinuman para malamnan ang kumakalam na sikmura. Meron ngang nagsabi sa Ingles “we live to eat” o di kaya ay “we eat to live” dib a. Subalit kasi sino ang tanungin mo na talaga namang masarap kumain diba lalo na kung paborito mo ang kakainin. Kasabay sa pagkagiliw na ito ay ang napaka halagang kaalaman tungkol sa ilang bagay na dapat ay mabatid at iwasang gawin pagkatapos kumain. Siguro marami ang hindi naniniwala pero ito ang sasabihin ko sa inyo – subukan ninyo wala namang malaking mawawala sa inyo kong susubukan.

A. Iwasang Manigarilyo! - isa itong malalim na kaugalian ng maraming tao at mahirap na sigurong alisin nila ito, maalis man pero malaking sakripisyo. Pero heto naman ang sasabihin ko sa inyo, ayon sa pag-aaral and isang stick ng sinisigarilyo pagkatapos kumain ay katumbas na ng sampong sticks pa! Wow, bunga nito mas-mataas ang posibilidad ng isang maninigarilyo na magkaroon ng kanser. Kaya naman iwasan ang paninigarilyo pagkatapos kumain.

B. Iwasang Kumain ng Prutas! – Maging sa maraming natatanging okasyon ng pagtitipon, nakagisnan na ang maraming tao na kumain ng prutas pagkatapos kumain, sabi nga pamutat. Ang agarang pagkain ng prutas pagkatapos ng isang meal ay siyang dahilan ng pagkakaroon ng hangin sa tiyan. Kaya ang napakagandang pagkakataon para lantakan o tikman ang prutas ay isang oras bago kumain o di kaya at mula isang oras o hanggang dalawang oras pagkatapos ng almusal, pananghalian o hapunan.

K. Iwasang Uminom ng Tsaa! – ayon sa pag-aaral may mataas na sangkap na asido ang mga dahon ng tsaa. Ang kemikal na ito ay nakapagpapatigas sa protina sa anumang kinakain ng isang tao. Kung kaya, nagiging mas-mahirap ang proseso ng pagtunaw sa tiyan kapag ito ay ininom agad pagkatapos ng pagkain. Kasabihan na para daw bumaba agad ang kinain, mali daw po yun.

D. Iwasang Luwagan ang Sinturon! – labi nating tatandaan na masarap talagang kumain lalo na sa mga pagtitipon, piyestahan at anumang pagdiriwang, pero naaalala na lang na natin ito pagkatapos lantakan ang napagkaraming pagkain na agad luwagan ang sinturon. Mali sapagkat binibigyan natin ang pagkakataong magpilipilipit ang mga bituka natin sa biglaan pagluluwag ng sinturon. Dapat raw nab ago tayo kumain medyo maluga na ito.

E. Iwasang Maligo! – nangyayari ito karaniwan o nakasanayan na tuwing nasa dagat, swimming pool, pero nangyayari din ito kahit nasa loob ng bahay. Masama pala ito! Ang paliligo pagkatapos kumain at nakapagpapataas ng pagdaloy ng dugo sa mga kamay, hita at paa at sa buong katawan na dahilan upang ang daloy ng dugo naman sa tiyan ay bumaba. Ang ganitong nakasanayan ay makapagpapahina sa sistema ng pagtunaw sa tiyan.

G. Iwasang Maglakad! – nakapagpapatagtag daw sa kinain ang sunod na paglalakad pagkatapos kumain. Dagdag pa riyan ang paniniwalang ang isandaang hakbang pagkatapos kumain ay makapagpapalawig sa buhay ng isang tao. Mali sapagkat ang paglalakad pagkatapos kumain at magdudulot sa digestive system ng katawan upang hindi nito ma-absorb o makuha ang nutrisyon mula sa mga pagkaing isinubo sa bibig at nakapasok sa tiyan.

H. Iwasang Matulog! – Sabi nga kapag busog masarap matulog. Pero agad na pagtulog pagkatapos kumain ay nakapagdudulot sa hindi maayos na pagkatunaw ng mga kinain. Kapag ito ay nangyari, magkakaroon ng impeksyon at gastric problem ang bituka ng isang tao.

Kaya ito ang masasabi ko hindi porke nakagawian na ay tama. Sa pagkabatid ng ilang mahahalagang bagay ay ang pagkatuto sa kamalian na dapat sundin agad ng karapat-dapat at angkop na pagtutuwid. Sana po maging aral sa inyo ang ilang kaalamang ito lalo na sa mga bagay na ating nakasanayan na.