Maliit at matinik pero punong puno ng sarap, yan ang maikli kong paglalarawan sa isdang “langar
ay”. Langaray ang tawag sa munting isdang ito. Hindi ko alam ang tawag sa isdang ito sa ibang lugar pero sa Bancuro ito ay kung tawagin ay langaray sa wikang English ay hindi ko rin alam ang pangalan ng isdang ito. Maliliit siya na medyo malaki ang mata, makaliskis at makintab kapag nasa tubig. Hindi siya lumalaki tulad ng ibang isda, sa tabang siya namamalagi hanggang siya’y mangitlog. At alam ba ninyo na ang itlog ng larangay ay napaka-sarap at ang atay niya napakalaki rin at masarap.
Ano ang mga katangian ng isdang ito? Ang langaray ay hindi mo mahuhuli sa bingwit na may pain, kundi kung tawagin ay pasabit lalagyan ng maraming sima o kawil ang tamsi na palawit sa bingwit para pasabitin ang mga langaray. Lumalangoy ang mga langaray ng barkadahan o grupo o maramihan kaya pwedeng mahuli sa pamamagitan ng dala o pante. Subalit ang mga taga Bancuro ay may kakaibang gawi sa paghuli ng langaray, ito’y tinatawag na “sara”. Ano itong sara? Ito’y isang pamamaraan ng mga taga-Bancuro upang mahuli ang langaray. Naglalagay sila ng mga dahon ng niyog, irok, buli sa medyo malakas ang agos ng ilog. Doon sa loob ng sara ay nilalagyan nila ng lusa o plato na maputi para malapitan ng mga langaray. Kapag naroon na sila hahagisan na ng dala, huli ang mga langaray.
Ang langaray ay kakaiba sa ibang isda sapagkat ito’y ipinagbibili o inilalako hindi sa pamamagitan ng kilohan kundi dadaanin sa bilang, ibig sabihin ang presyo ay ayun sa dami ng bilang, sa laki at kung itlugin ang langaray. Mas mataas ang presyo kapag itlugin at malalaki. Karaniwang 100 piraso ang presyuhan ng langaray. Ang langaray ay lumalabas sa panahon ng magsisimula ang tag-ulan o tag bagyo. Noong araw ang langaray ay sumasabay kung lumabas sa panahon ng tag-banak, also at buwan buwan. Subalit may kakaibang lasa at sarap ang langaray na hahanap hanapin mo. Halos lahat ng mga taga-Bancuro na napupunta sa Manila ay hinahanap ang langaray sa oras na sila'y mag bakasyon sa Bancuro.
Anong mga luto ang pwede sa langaray? Ang mga nanay o kahit sinuman batid nila ang masarap na luto sa langaray lalo na kung ito’y bagong huli pa lang. Pwede itong sinigang sa kamatis na talaga namang napakasarap. Pwede itong sinigang sa kalamansi. Pwede itong sinaing sa suka o asin lang. Pwede itong tinatawag na pinais sa dahon ng saging. Pwede itong inihaw tapos pigaan ng kalamansi. Pwede itong dinaing o tinuyo tapos ay prituhin ng malutong.
Medyo mahirap nga lang kainin ang langaray sapagkat tulad ng sabi ko matinik siya mula ulo hanggang buntot. Para sa akin sinigang sa kamatis ang pinaka masarap na luto sa langaray. Alam nyo ban a kapag langaray ang ulam ko asahan mo na nakahilera sa tabi ng plato ko ang mga itlog at atay nito. Ito’y aking kakanin pag malapit o patapos na kumain ika nga pang pinale. Kaya lang dahan dahan ang kain sapagkat matinik pa ito kaysa sa buntot ng bangus.
Noong araw naaalala ko kapag bumibili ng langaray ang Inay, halimbawa 50 piraso, ito’y hahatiin niya ayon sa dami namin. Alam niya kung tig-iilan lang ang bawat isa sa amin. Ang pagkakatanda ko limang piraso ang bawat isa sa amin sa bawat kain, kaya yung 50 piraso ng langaray nakaka-dalawang kain yun. Pero sulit naman sapagkat masarap din ang sabaw – sabi nga sabaw pa lang ulam na. Makikita mo yung nagmamantika yung ibabaw ng sabaw dahil sa taba ng mga langaray.
Matagal tagal na rin akong hindi nakakatikim ulit ng langaray, kahit noong umuuwi kami doon sa Bancuro, siguro sa dahilang laging tag-araw kami umuuwi doon. Ewan ko pero balita ko kukunti na lang ang lumalabas na langaray kahit sa panahon ng tag-ulan ewan ko lang kung bakit. Pero siguro kung makakatikim ulit ako ng langaray masasabi ko paulit ulit na ang larangay ay napaka sarap at isa sa mga nangunguna sa aking listahan ng masarap na isda galing sa Bancuro……
ay”. Langaray ang tawag sa munting isdang ito. Hindi ko alam ang tawag sa isdang ito sa ibang lugar pero sa Bancuro ito ay kung tawagin ay langaray sa wikang English ay hindi ko rin alam ang pangalan ng isdang ito. Maliliit siya na medyo malaki ang mata, makaliskis at makintab kapag nasa tubig. Hindi siya lumalaki tulad ng ibang isda, sa tabang siya namamalagi hanggang siya’y mangitlog. At alam ba ninyo na ang itlog ng larangay ay napaka-sarap at ang atay niya napakalaki rin at masarap.Ano ang mga katangian ng isdang ito? Ang langaray ay hindi mo mahuhuli sa bingwit na may pain, kundi kung tawagin ay pasabit lalagyan ng maraming sima o kawil ang tamsi na palawit sa bingwit para pasabitin ang mga langaray. Lumalangoy ang mga langaray ng barkadahan o grupo o maramihan kaya pwedeng mahuli sa pamamagitan ng dala o pante. Subalit ang mga taga Bancuro ay may kakaibang gawi sa paghuli ng langaray, ito’y tinatawag na “sara”. Ano itong sara? Ito’y isang pamamaraan ng mga taga-Bancuro upang mahuli ang langaray. Naglalagay sila ng mga dahon ng niyog, irok, buli sa medyo malakas ang agos ng ilog. Doon sa loob ng sara ay nilalagyan nila ng lusa o plato na maputi para malapitan ng mga langaray. Kapag naroon na sila hahagisan na ng dala, huli ang mga langaray.
Ang langaray ay kakaiba sa ibang isda sapagkat ito’y ipinagbibili o inilalako hindi sa pamamagitan ng kilohan kundi dadaanin sa bilang, ibig sabihin ang presyo ay ayun sa dami ng bilang, sa laki at kung itlugin ang langaray. Mas mataas ang presyo kapag itlugin at malalaki. Karaniwang 100 piraso ang presyuhan ng langaray. Ang langaray ay lumalabas sa panahon ng magsisimula ang tag-ulan o tag bagyo. Noong araw ang langaray ay sumasabay kung lumabas sa panahon ng tag-banak, also at buwan buwan. Subalit may kakaibang lasa at sarap ang langaray na hahanap hanapin mo. Halos lahat ng mga taga-Bancuro na napupunta sa Manila ay hinahanap ang langaray sa oras na sila'y mag bakasyon sa Bancuro.
Anong mga luto ang pwede sa langaray? Ang mga nanay o kahit sinuman batid nila ang masarap na luto sa langaray lalo na kung ito’y bagong huli pa lang. Pwede itong sinigang sa kamatis na talaga namang napakasarap. Pwede itong sinigang sa kalamansi. Pwede itong sinaing sa suka o asin lang. Pwede itong tinatawag na pinais sa dahon ng saging. Pwede itong inihaw tapos pigaan ng kalamansi. Pwede itong dinaing o tinuyo tapos ay prituhin ng malutong.
Medyo mahirap nga lang kainin ang langaray sapagkat tulad ng sabi ko matinik siya mula ulo hanggang buntot. Para sa akin sinigang sa kamatis ang pinaka masarap na luto sa langaray. Alam nyo ban a kapag langaray ang ulam ko asahan mo na nakahilera sa tabi ng plato ko ang mga itlog at atay nito. Ito’y aking kakanin pag malapit o patapos na kumain ika nga pang pinale. Kaya lang dahan dahan ang kain sapagkat matinik pa ito kaysa sa buntot ng bangus.
Noong araw naaalala ko kapag bumibili ng langaray ang Inay, halimbawa 50 piraso, ito’y hahatiin niya ayon sa dami namin. Alam niya kung tig-iilan lang ang bawat isa sa amin. Ang pagkakatanda ko limang piraso ang bawat isa sa amin sa bawat kain, kaya yung 50 piraso ng langaray nakaka-dalawang kain yun. Pero sulit naman sapagkat masarap din ang sabaw – sabi nga sabaw pa lang ulam na. Makikita mo yung nagmamantika yung ibabaw ng sabaw dahil sa taba ng mga langaray.
Matagal tagal na rin akong hindi nakakatikim ulit ng langaray, kahit noong umuuwi kami doon sa Bancuro, siguro sa dahilang laging tag-araw kami umuuwi doon. Ewan ko pero balita ko kukunti na lang ang lumalabas na langaray kahit sa panahon ng tag-ulan ewan ko lang kung bakit. Pero siguro kung makakatikim ulit ako ng langaray masasabi ko paulit ulit na ang larangay ay napaka sarap at isa sa mga nangunguna sa aking listahan ng masarap na isda galing sa Bancuro……
Walang komento:
Mag-post ng isang Komento